<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>My mind is completely blown by this new restaurant in New York, and I want to go there immediately with every artist I know so that we can be in this place and draw it together.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>But first, some background…</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>A funny thing about drawing is that we tend to put black lines around the edge of everything, even though things in real life mostly tend not to have black lines around them. For instance, in this drawing I made of a park in my neighborhood, you know that the buildings and the plants and the people do not have black lines around their edges. But we draw like this and it somehow makes sense.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/575ff6253cbe6224057ec9840f17324f2eee7ec27283ce11476d2628e8b20f42.png"alt="?nh ch?p m?n h?nh 2025-06-02 115440.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Drawing lines around things is very satisfying, because it’s a kind of handwriting for what you see. If you want to describe the shape of a leaf or a tree or a car, you probably want to take a little tour around the edge of it. And then you’re left with this line that doesn’t exist in real life, but it’s a kind of souvenir of the journey you took to get to know it.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>This is something I think about every time I draw, and I spend way too much time thinking about it when I’m not drawing, too. Why do we do it? Why do we put lines around the edges of things, and why is it so satisfying, and why do other people (the viewer, the person seeing the drawing) seem to like it, or at least accept it as a somewhat realistic image?</p></div><div class="block-wrapper" type="delimiter"><hr /></div>

<div class="block-wrapper" type="header"><h1>Kỳ 2: Vụ án phanh thây</h1></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><i>Liệu có phải oan hồn của người vợ thứ tư quay về báo oán, gây nên cuộc thảm sát đẫm máu tại nhà Hội đồng Sung.</i></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Rời làng Tú Mỹ, Cửu quá giang một đoàn khách buôn, hai ngày sau đến làng Quý Nghĩa, tổng Quý Thới. Đang ngồi hóng gió thì kim lệnh bỗng nhiên rơi xuống đất, Cửu liền phóng xuống mặc kệ xe đang chạy, nói với theo là cám ơn đám người buôn nọ. Cửu cúi xuống nhặt kim lệnh, còn đang suy nghĩ nên đi đâu để tìm thông tin thì nghe dân làng đang bàn tán xôn xao về cái chết của một người tên là Hội đồng Sung. Cửu tìm đến nơi thì thấy đám tang hết sức trọng thể, có điều quan tài không quàn tại phòng khách mà để bên trong, người tới viếng chỉ có dân tai to mặt lớn hoặc bà con thân thiết mới được vào, khách khứa bên ngoài tới chia buồn đều được cho tiền cho cơm, bởi vậy khách ngồi dài đến mấy trăm thước Tây, xung quanh được mấy chục tên lính khố xanh và sĩ quan Pháp canh gác. Hỏi ra thì biết ông Hội đồng chết được ba ngày, không thấy cụ thể xác ra sao, chỉ nghe là rất thảm, không toàn thây. Cửu nghe vậy liền nhìn vào chỗ gia quyến ngồi, thấy đám người đó không thể nói chuyện đường hoàng được, bèn ra chợ mua đồ, cải trang thành thầy bói rồi đi xộc vào đám tang. Cửu không chút ngần ngại e dè đi đến thẳng chỗ một người đàn ông chừng bốn, năm chục tuổi rồi hù dọa rằng:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>￮&nbsp;&nbsp;&nbsp; Nhà ngài đại nạn chỉ mới bắt đầu, nỗi oán hận e là do huyết hải thâm thù nên không thể ngày một ngày hai mà nguôi được, nếu tôi là ngài thì sẽ không nhờ cậy vào đám thanh tra Phú Lang Sa mà nên đi tìm giết con quỷ đã hạ sát ông Hội đồng thì đúng hơn!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người trung niên kia nghe xong liền thất kinh, không hiểu sao gã thầy bói này nói nghe hùng hồn vậy, lập tức cắt cử người tiếp khách đến viếng, sau đó đích thân dẫn Cửu vào trong.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Kỳ thực bói toán có phải nghề của Cửu đâu, đó chẳng qua chỉ là thuận miệng hù dọa đặng lấy lời khai mà thôi. Trong Án Sát Khẩu Quyết thì thuật này gọi là Khiển. Hội đồng Sung là quyền gia vậy mà chết chẳng thấy dân chúng có ai khóc than, họ lại lấy đó làm chuyện phiếm bàn tán ngoài chợ, kẻ đến viếng phần nhiều đều là hạng ăn xin lang bạt, nhờ vậy Cửu đoán nhà này chắc cũng chẳng phải tốt đẹp gì, do đó cứ nói mập mờ về thù oán thì kiểu nào không trúng. Còn về con quỷ thì Cửu đoán, ông Hội đồng bị xé xác. Nếu đã tìm được hung thủ thì dĩ nhiên chẳng thể huy động an ninh nhiều đến vậy, cộng thêm chết thảm không toàn thây đến độ không dám để quan tài bên ngoài cho người ta cầu phúc, phải giấu tịt vào trong thì hẳn là xác bị xé chứ không bị chặt. Nhìn thịt xé văng tứ tung, có ai lại đoán do con người làm đâu, nên Cửu bịa ra chữ quỷ trong ấy, thế nào cũng chiếm được lòng tin của gia chủ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Người trung niên dẫn Cửu đi qua phòng khách, không khí âm u quỷ dị đến đáng sợ. Những hình nhân giấy dựng đầy trong phòng, khuôn mặt đỏ hồng cùng đôi mắt sống động làm chúng tựa như đang hít thở rồi nhìn quanh, chờ đợi chủ nhân hồi sinh ở thế giới bên kia thì cung phụng hầu hạ, dưới bàn thờ là mười vị sư đang ê a đọc kinh Phật. Người này đưa Cửu vào một căn phòng kín, cũng chính là chỗ quàn. Phòng bày trí theo kiểu Tây Dương với bàn và ghế lưng dựa, các tủ trưng đồ sành sứ, tranh sơn dầu treo tường được ốp khung họa tiết cầu kỳ sặc sỡ. Phòng thì đẹp nhưng để cái hòm chính giữa nên đè cảm xúc con người xuống, thêm nữa là ngọn đèn trần cứ hiu hắt, lúc mờ lúc tỏ, nhìn như có gió thổi qua vậy, nhưng đoán chừng do oán khí thì đúng hơn. Thịt của ông Hội đồng do bị xé vụn ra nên có lẽ đã phân hủy, bốc mùi hôi thối, chốc chốc gia nhân phải đổ thêm lá trà xanh vào để dịu mùi lại.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/971430a99410dab77d8b3330c06e1ea3dc6f03686ce2016e11ea99b962638a26.jpg"alt="an sat tam ho minh hoa- ky 2 - quan tai.jpg"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thanh âm dịu dàng trong trẻo đến mức yêu mị không ngừng vang vọng trong đầu, tạo thành một nguồn lực như ánh sáng cuối hầm. Liên tục chạy về phía ánh sáng duy nhất giữa mịt mờ hỗn độn. Nàng chạy như như thiêu thân lao vào lửa, đến khi ánh sáng chói lòa ấy kéo nàng khỏi u mê.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Choàng tỉnh.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đời này của nàng được tính từ giây khắc đó, dòng ký ức chảy xuôi từ đó. Trước đó là ai, thân thể từ đâu mà thành, thân nhân phụ mẫu, tên tuổi cố hương, nàng không mảy may nhớ. Nàng chỉ còn lại giác quan và tri nhận về thế giới này, mọi thứ liên quan sinh mệnh chính mình đã bị bóng đêm đằng đẵng cướp đi mất.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tri giác trở về, nhìn thấy xung quanh một mảnh hoang liêu tiêu điều. Nam, nữ, lão, ấu tha hương thất thểu, mặt mũi lem luốc, tay nải quấn thân, rúc mình dưới mái tranh đã bị lửa thiêu hơn phân nửa. Nàng soi mình qua vũng nước đục, da dẻ đen sạm, tóc tai bù xù, áo quần nhơ nhuốc, không thể phân biệt nam nữ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mải miết chạy theo những cơn gió trưa và ánh sao đêm về hướng Tây Bắc, như bị chú định. Một đường băng qua, thôn xóm đìu hiu hoang tàn, ăn trái dại rễ cây, đề phòng kẻ cùng đường mạt lộ. Đến tận khi thân thể kiệt quệ mới ý thức sinh cơ trong người. Cơ thể nàng còn cảm nhận được mỏi mệt và đói khát.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đằng sau lại vang lên tiếng hô hét, đoàn người lán toạn bỏ chạy. Nàng cũng dồn hết sức cùng lực kiệt lê bước về phía trước, đến khi cơ thể không còn khả năng chống đỡ, ngã khụy. Ý thức chìm vào đêm đen.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/dc7e65b256d87ca32284a59c59a14210c6db1072d63e956157b5dbff6fe6b11e.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đêm xuân trăng lạnh, nàng thấy một thư sinh, thong dong ôm sách từ chỗ tiên sinh về nhà. Đường về, chàng bẻ vài nhánh hoa cải đương đơm hoa vàng rộ, rồi tiện tay cứu một con bướm lầm lỡ vướng vào lưới nhện, nghêu ngao hát.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhưng đến nhà, bếp lạnh buồng hoang, nồi không bát nhẵn, người phụ nữ trung niên không phải mẹ nặng lời mắng nhiếc. Bà mắng đồ con hoang vô công rỗi nghề, đồng áng không tích sự,&nbsp;<a href="https://vietales.vn/gen-z-va-gen-hoi-xua-di-thi-ai-met-hon/">học hành</a>&nbsp;cũng không tu chí. Thư sinh lặng lẽ nghe mắng, rồi cắp sách đi về một căn nhà cũ nát bên vách núi. Bóng lưng đơn côi đến xót xa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nhà cũ lâu không người ở, bị rừng hoang xâm chiếm hầu hết. Ánh trăng hoang lạnh phủ lên cửa nẻo chông gai, phòng ốc rậm cỏ, góc tường lủng lẳng kén trùng để lại. Chàng bước vào nhà, nhìn quanh quất cũng chỉ thấy một chiếc ghế mọt, một chiếc giường và nửa manh chiếu rách. Đặt sách lên ghế, đến giường ngả lưng, lòng không oán giận buồn rầu, rất nhanh đã đi vào giấc ngủ. Dường như vạn sự chốn trần gian chẳng can hệ gì đến chàng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Vài ngày sau, thi thoảng một người đàn ông trung niên lại tìm đến, tiếp tế ít gạo, cũng khuyên bảo chàng về nhà. Thư sinh vẫn nằm lì nhà cũ, ăn hết gạo thì gặm lá uống sương, trêu đùa cùng mấy con bướm lạc lỡ bay vào nhà. Chàng sống như thể sẵn sàng hiến dâng sinh mệnh bất cứ lúc nào vậy.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Một ngày mưa lâm râm, người đàn ông trung niên lại đến tiếp tế rồi tức tối ra về trong nước mắt, ông thề mình sẽ bỏ mặc chàng. Thư sinh tỏ ra chẳng bận tâm, ngẩn người đọc sách. Nhưng chữ thánh hiền không níu giữ nổi thần hồn chàng, nó lênh đênh với những viễn tưởng trong lòng rồi bay theo đôi bướm mất rồi. Thả sách, chàng lơ đễnh đuổi theo đôi bướm vào rừng.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nàng cũng mơ hồ cất bước, theo chàng dấn thân vào rừng mưa. Đi mãi vào trái tim của rừng, mất dấu đôi bướm vẫn đi, như thể có một hấp lực mạnh mẽ tỏa ra từ thâm lâm. Đến khi mưa tạnh nắng lên, đường hầm thẫm xanh tít tắp của rừng mở ra, họ lại thấy bướm, hàng vạn con bướm xanh ngọc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chúng chập chờn chi chít bên bờ suối, như một đường viền tuôn ra từ sau lưng sơn động hun hút, uốn lượn quanh cổ thụ ngàn năm. Chúng phủ kín thân cây, ngỡ như trường bào ôm choàng cổ thụ già cỗi. Hàng vạn đôi cánh mấp máy dưới nắng vàng tàn ngày. Chúng khẽ khàng vỗ vào nhau, phát tiếng ù ù như lời vọng thiêng liêng của rừng. Dưới chùm nắng, phấn bướm bãng lãng thinh không, tỏa hương nồng đượm, động phách kinh tâm. Đó là phong quang nơi sinh mệnh hiện hữu mạnh mẽ, sinh trưởng sống động. Chúng dạt dào hơi thở cuộc sống mà con chữ vuông vức trong sách không tài nào bộc bạch.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trong lòng rừng, chàng cẩn thận tiếp cận đàn bướm, không để chân giẫm phải một sinh mệnh nào. Nàng cũng vô thức bước theo, nhưng chân không thể cất tiếp. Lòng nàng gào thét, chờ em, nhưng không một thanh âm nào vang lên ngoài tiếng đập dồn dập của cánh bướm. Nàng bất lực nhìn chàng bước sâu về gốc cổ thụ, ý chí muốn rướn về trước nhưng thân thể vô lực. Nàng chẳng kịp nhìn rõ mặt chàng, chẳng rõ mặt ai kể cả chính mình.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Tiếng lòng thét lên, chờ em. Không một lời hồi đáp, không gian vặn vẹo rồi hóa trắng lòa.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/39aca1b93bfda080162acba1fad88ba2db94307ad18199abefeeee691d2bb5f4.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nay quân ta hãy tạm lui về bờ cõi, đóng đồn ở địa phận Thanh Hà, để tỏ ra là yếu. Rồi bí mật sai một dũng tướng dẫn bộ binh và&nbsp;<a href="https://vietales.vn/voi-chien-co-thiet-giap-den-tu-nui-rung/">voi chiến&nbsp;</a>mai phục ở Lũng Bông, sai một viên tướng dẫn thủy binh đóng đồn ở cửa biển để đợi. Nếu quận Khê dẫn quân thẳng tới Dinh Cầu, thấy quân ta đã lui về biên giới phía Nam, hắn ắt tự phụ, cho là quân ta khiếp sợ. Họ ắt tự cho mình là hùng dũng, không có chuẩn bị. Ta nhân đó thừa lúc họ lơ là mà phát binh đánh phá, ắt sẽ bắt được quận Khê thôi. Còn cánh quân ngoài của Lũng quận công ở cửa biển Kỳ La, nghe tin quận Khê thua trận, cũng sẽ tự chạy. Thủy binh ta thừa thế truy kích, ắt sẽ thu toàn thắng. Đó là kế nhất cử lưỡng toàn.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/36892da1feff9e815147ca6c8ec94a0fd2c6619242e2c39e398bde15decf3aae.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Lương Anh Vũ (sinh năm 1995) nhận học bổng toàn phần từ Đại học Griffith (Australia) và hoàn thành chương trình tiến sĩ về trí tuệ nhân tạo ở tuổi 27.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Anh sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống giáo dục tại Can Lộc, Hà Tĩnh. Tốt nghiệp THPT Chuyên Hà Tĩnh, Vũ được tuyển thẳng vào Đại học Bách khoa Hà Nội và thi đỗ vào lớp tài năng Toán Tin.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Qua buổi giới thiệu chương trình tiến sĩ Australia tại Viện Toán của trường, nam sinh Hà Tĩnh gặp gỡ TS. Nguyễn Tiến Thành - cựu sinh viên lớp Tài năng Toán Tin, chuyên viên nghiên cứu tại Đại học Robert Gordon (Scotland); GS. Alan Wee-Chung Liew - Viện trưởng Viện công nghệ thông tin và truyền thông, Đại học Griffith. Từ đó, anh quyết định đăng ký xét học bổng tiến sĩ ngành trí tuệ nhân tạo (AI).</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/51a579bd02853f0d6e0ee1d925c5f329c2bc7c4e245f788ff8add4065d4add3c.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper"> <p>“Đi không dấu” là một thách thức gian nan. Một vài người đi có thể không để lại nhiều dấu vết nhưng khi cả đoàn hành quân, từng vệt giày in hằn trên đất trở thành nguy cơ bị địch phát hiện. Để ngụy trang, các chiến sĩ phải trải nilon khi qua vạt cỏ, xóa dấu giày trên bùn đất và dùng nước rửa sạch những vết dính. Chỗ mắc võng phải có lớp lót giúp không để lại vết hằn trên thân cây. Tất cả vật dụng dùng xong đều được chôn giấu kỹ, kể cả chất thải sinh hoạt, không để lại một dấu tích nào giữa rừng già.</p> </div> <div class="block-wrapper"> <p>Căn cứ trong rừng là nơi ra vào thường xuyên, nếu không cẩn thận sẽ lộ thành đường mòn khiến địch dễ dàng phát hiện. Vì vậy, chiến sĩ ta phải kê những khúc cây dài hàng trăm mét để bước đi mà không chạm đất. Khi có nguy cơ, tất cả được thu lại và xóa sạch dấu vết. Xung quanh căn cứ, cây rừng được tạo hình như ngã đổ tự nhiên với những cạm bẫy chờ sẵn bên trong.</p> </div> <div class="block-wrapper"> <p>“Nấu không khói” là cả một kỳ công. Những bếp Hoàng Cầm âm dưới đất giúp che giấu hoàn toàn khói lửa. Một số nơi phải nấu lúc chiều muộn, có khi đang nấu dở cơm phải dập lửa vì tiếng máy bay địch. Chỉ một làn khói mong manh cũng có thể đánh đổi bằng cả chục mạng sống.</p> </div> <div class="block-wrapper"> <p>Còn “nói không tiếng” là nguyên tắc bất di bất dịch khi hành quân. Mọi thông tin truyền đi bằng ám hiệu, cử chỉ. Có khi, chỉ một động tác sai cũng khiến cả đoàn rơi vào nguy hiểm.</p> </div> <div class="block-wrapper"> <p>Ba nguyên tắc trên là kết tinh bởi ý chí thép, sự linh hoạt và bản lĩnh của những con người sống giữa ranh giới sinh tử với mục đích giữ vững từng tấc đất, tấc rừng cho Tổ quốc hôm nay.</p> </div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>SINH RA Ở VẠCH ĐÍCH</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><i>“Hùng Vương thứ 18 (tức nhành Hùng Duệ Vương) đời thứ 3 có một nàng Mỵ nương (con gái vua gọi là Mỵ nương, con trai gọi là Quan lang) tên là Tiên Dung, nhan sắc tuyệt trần, đã đến tuổi trưởng thành mà không chịu lấy chồng, chỉ thích ngao du sơn thủy. Hùng Vương yêu con gái, chiều theo ý nàng. Mỗi năm khoảng tháng hai, tháng ba, nàng sửa soạn thuyền ghe, lênh đênh sông nước, vui chơi quên cả ngày về.”</i></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có thể thấy Tiên Dung quả thực sinh ra ở vạch đích, lớn lên trong êm đềm, được yêu thương hết mực. Là công chúa cành vàng lá ngọc, đi đâu cũng có kẻ hầu người hạ, đến tuổi cập kê nhưng không chịu lấy chồng vẫn được cha chiều ý. Nàng may mắn hơn rất nhiều công chúa khác phải chấp nhận&nbsp; cuộc hôn nhân chính trị để giúp vua cha, vua anh, vua em giữ vững ngai vàng. Nàng tốt số hơn bao nhiêu cô gái khác phải làm khuê nữ loanh quanh trong vườn nhà góc bếp chẳng bao giờ được đi xa. Nàng cũng chọn một lối sống khác, không chịu lấy chồng dù đã đến tuổi trưởng thành. Để nàng được ung dung tự tại, tự do như thế hẳn là vua cha yêu thương nàng rất nhiều, nhiều tới độ có thể bỏ qua mọi phong tục tập quán. Và ngược lại, để được vua cha yêu thương đến vậy, tin tưởng cho thân gái một mình đi xa như thế chắc chắn Tiên Dung là người con gái không chỉ có sắc mà còn có tài, có tình yêu thương, có phẩm chất, đức hạnh hơn người.</p></div>

<p>{"time":1749698098943,"blocks":[{"id":"w0ZwBgG42v","type":"paragraph","data":{"text":"  Từ lâu, khi nghiên cứu Truyện Kiều, dường như đã có một thiên kiến có sẵn là Kim Vân Kiều truyện “dở” hơn Truyện Kiều. Thiên kiến này đã tồn tại từ lâu khi Phạm Quỳnh cho rằng Kim Vân Kiều truyện “truyện và lời văn cũng tầm thường”. Tiếp nối thiên kiến ấy, hàng loạt nhà nghiên cứu đã áp đặt chủ quan, phủ định Thanh Tâm Tài Nhân lẫn Kim Vân Kiều truyện. Họ đã cho rằng: “Nguyễn Du đã dùng ngọn đũa thần là thi ca của mình làm cho bao nhiêu nhân vật lố bịch, quái đản ở trong Thanh Tâm Tài Tử được hiện nguyên hình với những xấu tốt, gần gũi với người … Không có Nguyễn Du, tác giả và tác phẩm ấy từ lâu đã bị vùi trong băng tuyết thời gian”. Thậm chí, có người lại cho rằng “Từ bao nhiêu là sự việc vụng về lợn cợn của nhà tiểu thuyết tầm thường Trung Hoa, Nguyễn Du đã mượn chất liệu để dệt nên áng thơ dài bất hủ”. Khi phân tích Truyện Kiều, nhiều tác giả chỉ kể công Nguyễn Du mà không dành một lời tốt đẹp nào cho Thanh Tâm Tài Nhân. “Giá trị nghệ thuật Truyện Kiều hơn xa Kim Vân Kiều truyện. [...] Kim Vân Kiều truyện ở Trung Quốc cho đến nay ít người biết đến, chỉ là một cuốn tiểu thuyết tầm thường”, “Nguyễn Du chẳng vay mượn gì Thanh Tâm Tài Nhân cả”.   "}}],"version":"2.31.0-rc.7"}</p>

<div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/c4f22bf62aa0c2e946b7c131cb9eb5fc82f681642d4eb455a400873fc8436192.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Mộc Hợp, xin hãy giúp ta, bộ lạc ta bị tấn công, vợ ta bị chúng bắt đi rồi!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ai bắt?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Bọn Miệt Nhi Khất!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Lũ khốn dám ức hiếp người anh em của ta. Mộc Chân cứ yên tâm, không cứu được vợ ngươi ta không về!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nói đoạn, Trát Mộc Hợp dẫn quân đi đánh Miệt Nhi Khất. Đại thắng trở về, anh ta lại cùng Thiết Mộc Chân kết nghĩa lần nữa.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Tham vọng của huynh là gì, Mộc Hợp?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hai người ngồi giữa thảo nguyên bao la, phóng tầm mắt về phía bầu trời đêm. Mộc Hợp tâm sự:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Đất đai ta phải rộng khắp thiên hạ. Vươn tới những thành trì của bọn Nữ Chân, bọn người Hán, bọn Tây Vực,... Há chỉ loanh quanh mỗi đồng cỏ này? Ngươi có muốn theo ta hoàn thành ước mơ đó không? </p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Nhưng không phải ai cũng quy phục chúng ta. </p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Vậy thì chúng chọn cái chết, người anh em ạ. Những kẻ đánh thắng được Mộc Hợp này thì chưa ra đời, còn những kẻ lăm le làm điều đó thì đã phơi xác cho chim ăn cả rồi.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Giống như câu chuyện bó đũa, từng bộ lạc trên thảo nguyên Mông Cổ không phải là một vấn đề đáng bàn, người Hán, người Nữ Chân có thể bẻ gãy từng chiếc nếu họ muốn. Thế nhưng nếu chúng tập hợp lại thành một khối thống nhất thì sao? Không thể cản phá, bất khả chiến bại. Mộc Chân và Mộc Hợp đã nhìn thấy được tương lai của sức mạnh vô địch này. Chỉ có điều Trát Mộc Hợp không thể tính được nhân vật sẽ làm được việc đó là người anh em kết nghĩa Thiết Mộc Chân.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sau nhiều trận giao tranh, cánh tay đắc lực Thiết Mộc Chân, kẻ thân thương với ông ta nhất, cũng là kẻ đáng gờm nhất trong số các thế lực thảo nguyên, đã dành chiến thắng.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Ngày xưa huynh giúp ta, ngày nay ta muốn đáp lại ơn đó. Ta sẽ xử tử những kẻ phản bội bán đứng huynh và bên cạnh ta luôn có chỗ dành cho huynh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Đừng nhiều lời Mộc Chân, bầu trời chỉ có một mặt trời mà thôi! Nếu ngươi còn nghĩ đến ơn nghĩa thì đừng để máu ta rơi xuống đất.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Thế là Thiết Mộc Chân đành gạt lệ tiễn đưa người anh em của mình đến chặng đường sau cuối. Trong hội nghị Khố Lý Đài tiếp theo, tất cả đều đồng ý tôn xưng Thiết Mộc Chân là vua của thế giới - Thành Cát Tư Hãn.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Thành Cát Tư Hãn:</b> Hôm nay thề trước Trường Sinh Thiên, ta sẽ chinh phạt cả thế giới!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Ba quân: </b>Chúng tôi nguyện đem thế giới đặt dưới chân Khả Hãn!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trước thời đại của súng đạn, Mông Cổ chắc chắn là đội quân hùng mạnh nhất mà thế giới từng chứng kiến. Được thống nhất nhờ khả năng trác tuyệt của Thành Cát Tư Hãn, vó ngựa Mông Cổ đã tung hoành khắp lục địa Á Âu bao la rộng lớn, giẫm nát không biết bao nhiêu thành trì được coi là "bất khả xâm phạm" của các cường quốc lúc bấy giờ.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hai quốc gia mang thù oán rất lớn với Thành Cát Tư Hãn là Đại Kim và Khwarzem đã hứng đủ cơn thịnh nộ của chúa tể thảo nguyên. Sử gia Rashid al Din cho biết "Thành Cát Tư Hãn đã đặt việc săn đuổi là nghệ thuật cho các chỉ huy đơn vị. Và ông bắt buộc các chiến binh phải học tập và thực tập kỹ càng".</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Kỷ luật quân đội là điều tạo nên sự khác biệt giữa quân Mông Cổ và các đội quân khác. Tất cả nam giới tuổi từ 15 đến 60 và có khả năng tham gia huấn luyện khắc nghiệt đều thuộc diện cưỡng bức vào quân đội, một vinh dự trong truyền thống chiến binh bộ lạc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có nhiều nguyên nhân khiến quân đội Mông Cổ cực kỳ hùng mạnh và là nỗi khiếp đảm toàn cầu, gieo rắc cơn sợ hãi không thua kém bệnh dịch hạch:</p></div><div class="block-wrapper" type="list"><ul list-style="unordered" class="list-items list-items-parent"><li class="list-item"><div class="item-content">Họ là nhiều bộ tộc rải rác nhưng cuối cùng lại được Thành Cát Tư Hãn hợp nhất. Với dân số hơn 1 triệu người, họ dễ dàng có được lực lượng 10 vạn lính thiện chiến.</div></li><li class="list-item"><div class="item-content">NgườiMông Cổ không kén, đói thì ăn thịt dê, khát thì bú sữa ngựa. Họ thích nghi nhanh chóng với hầu hết mọi vùng đất đã đi qua. Áp lực quân lương cũng nhẹ hơn nhiều so với các nước khác. Được huấn luyện cưỡi ngựa và xạ tiễn từ bé, cho nên trình độ thiện xạ của những tay du mục này cực kỳ đẳng cấp. Hễ người Mông Cổ giương cung là con mồi chỉ có xác định thành đồ ăn. Nói chung cứ nơi đâu chăn thả gia súc hoặc săn bắt được thì người Mông Cổ sống được.</div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Người Mông Cổ biết chơi đòn tâm lý. Sau khi huỷ diệt tàn bạo một nơi, đốt phá và chém giết lung tung, họ sẽ để vài người sống sót chạy đi. Những người này sẽ thông báo cho các thành phố khác, khiến sự khủng bố lan tràn. Tự khắc họ chiến thắng mà không tốn sức.</div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Ngựa Mông Cổ rất chắc khỏe, chạy nhanh như gió cuốn. Thường một kỵ binh sẽ dắt theo 4 con để đổi ngựa liên tục khi chạy đường dài, giúp chủ nhân của chúng tiến công rất sâu và rút lui rất nhanh khỏi lãnh thổ địch. Trong kháng chiến Mông Nguyên lần 1, thực sự quân Trần đã không thể rượt kịp bọn này. Tuy nhiên địa hình Đại Việt rất khó chịu với chúng. Bàn chân ngựa và bò dù bằng nhau, nhưng khi đạp xuống bùn thì móng bò xòe ra làm diện tích tiếp xúc lớn, giảm áp lực. Còn ngựa vốn đã nặng hơn, lại còn cõng thêm chiến binh Mông Cổ mang giáp to như gấu, nên đạp xuống một phát là lún luôn.</div></li></ul></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đế quốc Mông Cổ to như vậy được tạo nền móng từ Thành Cát Tư Hãn. Bản thân Thành Cát Tư Hãn chưa hẳn đã chinh phục hết thế giới, nhưng ông đã thiết lập một cỗ máy huỷ diệt để các thế hệ sau vận hành.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Mông Cổ gieo rắc nỗi kinh hoàng trên khắp Châu Âu, khiến cho những kẻ vốn tự coi mình là cái nôi của nền văn minh nhân loại, là "chủng tộc thượng đẳng" có quyền thống trị thế giới bị tổn thương nghiêm trọng. Chưa bao giờ cả Âu và Á gặp một hiểm họa kinh khủng đến nhường này, họ là sức mạnh hủy diệt không thể cản phá, là ngày tận thế của các nền văn minh.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Đây là lần đầu tiên và duy nhất, Nga và Tàu cùng nằm trong một đế quốc. Điều thú vị là dân số Việt Nam hiện tại đông hơn dân số nước Đại Nguyên thời Hốt Tất Liệt, 96 triệu so với 77 triệu. Dù Mông Cổ chinh phạt bằng bạo lực, nhưng thời đại cai trị của họ là một khoảng thời gian gọi là Thái Bình Mông Cổ (Pax Mongolica), giống như Thái Bình La Mã (Pax Romana) trước đó và Pax Britannica về sau vậy. Bên trong đế chế an ninh đến nỗi một thiếu nữ xinh tươi mơn mởn, đầu đội một hũ vàng ròng, đi bộ ung dung từ Damascus (Syria) đến kinh đô Karakorum (Mongol) mà vẫn lành lặn.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Sau khi Thành Cát Tư Hãn qua đời, kế đó là Oa Khoát Đài, và đỉnh điểm là cái chết đột ngột của Mông Kha, đã khiến ngôi Đại Hãn bỏ trống, tạo thời cơ cho một cuộc nội chiến và phân rã sâu sắc trong đế chế. Nó đã bị chia 4 Hãn quốc:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Sát Hợp Đài (Chagadai Khanate)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Y Nhi (Ilkhanate)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Kim Trướng (Golden Horde)</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>- Đại Nguyên (Great Yuan)/.</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/af0ea2e9e68611b50e3e5264607e21e87077d8b34a47a47f9e16498a7e49448d.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Hốt Tất Liệt lên ngôi Đại Hãn nhờ vũ lực nên ông tiếp tục thể hiện sự hung hăng của mình nhằm khiến tất cả những kẻ chống đối quy phục. Các chiến tích nổi bật của ông có thể kể đến:</p></div><div class="block-wrapper" type="list"><ul list-style="unordered" class="list-items list-items-parent"><li class="list-item"><div class="item-content">Chinh phạt Đại Lý: nước này gần như đầu hàng ngay lập tức khi quân Mông Cổ kéo vào.</div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Chinh phạt Triều Tiên: 70% núi non của bán đảo này không là cái nghĩa địa gì với quân Nguyên. Mặc dù rất cố gắng nhưng họ vẫn vẫn gãy trước sức tiến công quá khủng khiếp, ào ạt như những đợt sóng thần của bầy ngựa khét tiếng thế giới. Nguyên chúa Hốt Tất Liệt vô cùng tự hào vì ngay cả nhà Tùy và nhà Đường (Lý Thế Dân) cũng không đập được nước này.</div></li><li class="list-item"><div class="item-content">Chinh phạt Đại Tống: chiến thắng oanh liệt nhất, nhưng cũng tốn công sức nhất. Sau hàng chục năm ròng rã quần thảo, người Mông Cổ đã chính thức có được triều đại đầu tiên của mình trên đất Trung Quốc dưới tên gọi Đại Nguyên.</div></li></ul></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Việt Nam mình xui xẻo nằm sát nước mạnh nhất, tông chủ của 3 nước còn lại là Đại Nguyên. Nhật Bản và Việt Nam chính là chặng tiếp theo trong kế hoạch bành trướng của nhà Nguyên.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Thượng hoàng Trần Thánh Tông:</b> Chúng ta nên hòa hay nên đánh?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Bô lão: </b>Đánh! Đánh!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Thượng hoàng Trần Thánh Tông:</b> Lời các bô lão chính hợp ý trẫm!</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chúng ta thường đồng hoá chuyện nhà Trần thắng Nguyên Mông 3 lần là đánh với những kỵ binh chạy như gió cuốn trên thảo nguyên. Kỳ thực chỉ có lần đầu, Ngột Lương Hợp Thai dẫn hoàng kim chiến kỵ thật sự kéo sang. Trần Thái Tông anh dũng dàn quân đánh chính quy với nó được đúng 1 trận ở Bình Lệ Nguyên là chịu không nổi. Lê Phụ Trần nói rằng "đánh kiểu này như đánh bạc".&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Dựa theo miêu tả thì có lẽ đội voi của Trần Thái Tông đụng trúng khinh kỵ trứ danh của Mông Cổ. Bọn này cực khỏe, tiêu chuẩn môn bắn cung tại thế vận hội Olympics là 70m, nhưng có thể bắn xa tới 175m, và tầm kết liễu khoảng 60m. Vua thoát chết thật sự phải nói là vô cùng may mắn.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Rất ít khi kỵ Mông Cổ dùng 1 mũi tên mà dứt điểm được mục tiêu, tỷ lệ bắn phát chết luôn là 2%. Tuy nhiên với tốc độ rút tên siêu phàm, 1 phút bắn được 12 mũi, chúng vừa phi vừa nã nên không nhắm kỹ con mồi mà thường bắn xối xả, tạo ra một cơn mưa tên dày đặc. Ăn trọn combo là biến thành con nhím ngay. Sử Việt Nam ghi rõ điều này nên ta có thể khẳng định đây là quân Mông Cổ xịn:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>"<i>Lúc ấy quân Mông Cổ đuổi gấp, bắn tứ tung, Phụ Trần lấy cái sạp thuyền che đỡ cho nhà vua được thoát nạn</i>"</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Kỵ Mông Cổ luôn giương cung thật cao để tên rơi thẳng góc xuống đầu địch. Trong truyện Kim Dung, anh hùng xạ điêu Quách Tĩnh cũng được người Mông dạy cho kỹ thuật bắn này Phải chờ tới khi nó đói mờ cả mắt vì thiếu lương, vua Thái Tông nhân đêm tối tập kích Đông Bộ Đầu khi quân Mông Cổ chưa kịp mặc giáp cưỡi ngựa, lúc ấy mới thắng. Lần 2 và lần 3 sang Việt Nam thì nó đẩy lính người Hán đi đánh là chính.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/069db54db9dc87741156da8aa917b02097f431ad28000eea142d61ffad18a84d.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trong kháng chiến Mông Nguyên lần 2, Việt Nam bị đánh theo thế gọng kềm. Nhà Trần tan vỡ trên mọi mặt trận. Quân Nguyên liên tục săn đuổi. Nhiều người khiếp sợ đầu hàng. Toàn bộ đất nước không còn chỗ nào an toàn. Trần Bình Trọng phải đoạn hậu ở bãi Thiên Mạc trong một nhiệm vụ cảm tử để hoàng gia rút lui.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Thoát Hoan:</b> Ngươi có sức mạnh của loài sói, lòng can đảm của chim ưng, nhà Nguyên chúng ta luôn có chỗ dành cho các dũng sĩ như ngươi.&nbsp;</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Ô Mã Nhi:</b> Đúng vậy, theo chúng ta về Bắc, nhất định Khả Hãn sẽ ban ngươi Vương tước.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Trần Bình Trọng: </b>Trung thần không thờ hai chủ. Liệu các ngươi có dám phản chủ cầu vinh chăng? Được món lợi nhỏ một lúc mà để lại tiếng nhơ ngàn đời.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Thoát Hoan:</b> Vậy nếu không dùng được ngươi, để ngươi sống có ích gì?</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Trần Bình Trọng:</b> Ta thà làm quỷ nước Nam, chứ không thèm làm vương đất Bắc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trần Bình Trọng ngã xuống nhưng cái chết của anh không uổng phí. Nhà Trần sau đó quật khởi thành công, đốn ngã đoàn quân bất bại này đến lần thứ ba. Tại sao vậy? Ngoài đặc điểm địa hình vô cùng ức chế của Đại Việt, với hàng loạt các con sông chắn ngang xen lẫn các dãy núi trùng điệp mà kỵ binh Mông Cổ rất ghét, còn ở yếu tố chí tử này:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Họ là giống dân du mục lang thang trên thảo nguyên, sống gần Siberia nên ưa thời tiết khô lạnh. Đại Việt nằm lọt giữ chí tuyến bắc bán cầu và xích đạo nên nóng dữ dội. Bạn nào ở Hà Nội mùa hè chắc biết, đặt quả trứng lên nắp cống qua buổi trưa là thấy lòng đào ăn được rồi. Chỉ có các ninja leader mới chịu nổi thứ khí hậu cực đoan này. Xét về khả năng chịu đựng, họ còn ghê hơn cả hoàng kim chiến kỵ Mông Cổ.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Gió biển tây nam ẩm và nóng thành ra mưa nhiều, nếu hứng lên cũng đủ trôi nhà trôi cửa, từ đó tạo ra một sát thủ thầm lặng: Muỗi. Theo chương trình khoa học The Most Extreme, muỗi là sinh vật tàn sát loài người nhiều nhất với 2 triệu ca tử vong hàng năm. Cả thế giới chỉ mỗi Iceland là không muỗi do thổ nhưỡng kỳ quặc của họ, còn lại chỗ nào cũng có. Rừng núi Việt Nam với lam chướng nặng nề là sào huyệt ưa thích của bọn quái vật này.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Chưa cần nhắc đến quân xâm lược, đến cả dân bản địa còn chịu không thấu. Bộ đội băng rừng Trường Sơn 99,99% là "rét run người, vầng trán ướt mồ hôi", hoặc tệ hơn là "Tây tiến đoàn quân không mọc tóc, quân xanh màu lá dữ oai hùm" như lúc nhà thơ Quang Dũng sang Lào trải nghiệm thực tế. Sốt rét bào mòn sức khoẻ con người, khiến họ thành những phế nhân vật vã quằn quại trong cơn lạnh tàn khốc. Chính vì quá khiếp hãi nên dân chúng suy diễn là do ác thần đầu độc nguồn nước. Người ta bảo "rừng thiêng nước độc", nhưng thật sự phần lớn là do muỗi Anophèles minumus hoành hành. Con nào con nấy to như máy bay Trân Châu Cảng, kéo cả băng nhóm đi pháo dàn rất kinh.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Có những người muốn hạ thấp chiến công nhà Trần nên bảo rằng Mông Cổ đánh Việt Nam toàn tướng gà và mình ăn may. Subutai (Tốc Bất Đài) là tướng giỏi hàng đầu của Thành Cát Tư Hãn, trong vòng 2 ngày đánh sập nguồn Hungary và Ba Lan. Con trai ông ta là Uriyang Khadai (Ngột Lương Hợp Thai) từng đánh cả Đại Kim, Đức, Ba Lan, Ả Rập, và ăn thịt Đại Lý Đoàn thị trong vài tuần. Cháu ông ta là Aju (A Truật) đánh hạ được thành Tương Dương hùng vĩ, mở toang cánh cổng thôn tính toàn bộ Trung Quốc.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Do quân Mông Cổ được huấn luyện bài bản khả năng săn thú, nên săn người cũng là chuyện nhỏ. Việc Ngột Lương Hợp Thai không thể bắt được vua Trần Thái Tông có thể phần nào nhờ may mắn. Tuy nhiên, để chiến thắng hoàn toàn một danh tướng tầm cỡ như vậy không phải chỉ do hên xui. Chưa kể còn các tên tuổi dữ dằn như A Lý Hải Nha, Toa Đô, Ô Mã Nhi, Lý Hằng,... Giả sử nhà Trần đánh kém thì số phận cũng không khác Đại Lý và Tây Hạ đâu.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Nếu có ai đó tự nhục bảo Việt Nam thắng Mông Cổ nhờ may mắn, thì bạn nên cho họ biết rằng Mông Cổ đã hủy diệt Trung Quốc trong một trận đánh trên biển cả chứ không phải ngoài thảo nguyên.</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>"Nguyên chúa Hốt Tất Liệt anh hùng, rất giỏi quân sự, đâu có sai đi Nam chinh những đồ vô dụng. Quân Mông Cổ hùng mạnh, đã thắng quân ta ở Lạng Sơn, Nội Bàng và Vạn Kiếp, chiếm đóng kinh thành Thăng Long, lại thắng lớn ở ngoài khơi Quảng Yên. Thế rất lớn, nhiều nơi lâm nguy. Các tướng nhà Nguyên không phải không giỏi, thua chỉ vì gặp các tướng nhà Trần giỏi hơn mà thôi."</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Các cuộc chinh phạt của Mông Cổ sau cùng đã chững lại. Vài trăm năm tiếp theo, các dân tộc chịu ách đô hộ lần lượt đã lấy lại độc lập như Trung Quốc dưới thời Minh, hoặc tạo ra những quốc gia mới trên nền móng của nó, ví dụ nước Nga. Đế chế Mông Cổ hùng bá một thời nay lại rã ra thành từng bộ lạc rải rác trên thảo nguyên, như một vòng tuần hoàn. Mọi thứ đã chấm dứt, chỉ còn di sản của Thành Cát Tư Hãn đã định hình nên thế giới hiện đại là còn mãi. Xin mượn mấy câu trong <i>Tam Quốc Diễn Nghĩa</i>”:</p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>“Phàm thiên hạ, phân lâu lại hợp, hợp lâu lại phân”</p></div><div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/a8754f7c923e01218487ba315115ea9220a41d088d471161b8f93c15a1e250ee.png"alt="image.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="image"><img src="/api/v1/media/5212849340cb9dfa10199f99ed270f343dc92c7d38e1fe40c27fe6055bbcb6aa.png"alt="Cover_Header.png"style="max-width: 100%;"></div>

<div class="block-wrapper" type="paragraph"><p><b>Một đội lính tuần của chúa Nguyễn ở phía Nam sông Gianh bất ngờ bị tập kích. Trong những tháng đầu năm 1655, quân Trịnh đồn trú ở trấn Nghệ An và châu Bắc Bố Chính thường tung ra những cuộc tấn công quấy rối như vậy về phía Nam sông Gianh. Bỗng nhiên, từ trong bụi rậm, lại có một toán lính Nguyễn xông ra đánh úp quân Trịnh. Bị tập kích bất ngờ, quân Trịnh phải rút lui.&nbsp;</b></p></div><div class="block-wrapper" type="paragraph"><p>Trận địa dụ địch này do tướng trấn thủ châu Nam Bố Chính của bên Nguyễn là Phù Dương bày bố. Phù Dương mới đến trấn nhậm châu này từ năm trước. Nhưng bên kia sông, đối thủ của ông lại là một danh tướng có nhiều duyên nợ với&nbsp;<a href="https://vietales.vn/cuoc-song-the-tuc-xu-dang-trong/">Đàng Trong</a>.&nbsp;</p></div>